دستگاه تناسلی در مردان شامل بخش های زير است:

دستگاه تناسلی آقایان

.

1- کيسه بيضه ( اسکرتوم ) : برآمدگی پوستی عضلانی است که بصورت کشيده و چروک شده بوده و بيضه ها در داخل آن قرار دارند. وظيفه اصلی آن ثابت نگهداشتن درجه حرارت مورد نياز اسپرم های توليد شده توسط بيضه ها است. ( معمولا” دو درجه کمتر از درجه حرارت بدن می باشد )

.

2- بيضه ( تستيس ) : بيضه ها در حالت طبيعی و معمولی صاف و بيضوی شکل بوده و تا حدودی سفت هستند. درون آن تعداد زيادی لوله های پرپيچ و خم مولد اسپرم وجود دارد که در زير الت و داخل کيسه بيضه قرار گرفته اند.

بيضه ها دو وظيفه اصلی را عهده دار هستند: سنتز و ترشح هورمون جنسی ( تستوسترون ) توليد اسپرم

.

3- مجرای منی ( اپيديدميس ) : اين مجرا به شکل توده نواری شکل بوده و روی بخش پشتی بيضه کشيده شده است. اسپرم پس از ورود به مجرای منی در آن ذخيره می گردد و خاصيت باروری خود را حتی تا مدت های بسيار طولانی ( چند ماه ) حفظ می کند.

.

4- مجرای دفرنس : ادامه مجرای اپيديدميس است که از انتهای اپيديدميس شروع شده و اسپرم را به مجرای انزالی هدايت می نمايد.

.

5- کيسه منی ( وزيکول های سمينال ) : دو غده کوچک هستند که در پشت مثانه و در دو طرف پروستات قرار گرفته اند وظيفه کيسه منی توليد مايع مغذی ( قند، پروتئين ،…. ) جهت تغذيه اسپرم ها می باشد.

.

6- غده پروستات ( پروستات گلاند ) : غده کوچکی است که تقريبا” شبيه به مخروط بوده و قاعده آن زير گردن مثانه قرار می گيرد و مجرای پيشابراه از ميان آن می گذرد. وظيفه اصلی غده پروستات آن است که در هنگام انزال منقبض گردیده و ترشحات شيری رقيقی را ترشح می کند که محتوی کلسيم، يون فسفات و…. می باشد.

غده پروستات در جريان تخليه منی همزمان با انقباضات مجرای دفران منقبض گرديده بطوری که مايع رقيق شيری غده پروستات حجم منی را زياد می کند، خاصيت قليائی کم مايع پروستات ممکن است برای باروری تخمک کاملا” مهم باشد. زيرا مايع مجرای دفران بعلت وجود اسيد نيتريک، نسبتا” اسيدی است و در نتيجه به مهار باروری اسپرم کمک می کند از طرف ديگر ترشحات واژن زن هم اسيدی است ( PH آن معادل 5/3 تا 4 ، تا زمانی که PH مايعات اطراف اسپرم حدود 6 الی 5/6 بالاتر نرود اسپرم توانايی تحرک نخواهد داشت ) .

احتمال دارد مايع پروستات که مختصری قليايی است پس از انزال به خنثی کردن اسيديته اين مايعات کمک کند و بنابراين تحرک و باروری اسپرم تقويت خواهد شد.

.

7- مجرای انزال : مجرای کوچکی است که در هنگام عمل انزال موجب انتقال مايع منی به داخل پيشابراه داخلی می گردد. ( مايع منی ترکيبی از مايع و اسپرم جريان يافته از مجرای حمل منی ” حدود 10 درصد ” مايع کيسه منی ” حدود 60 درصد ” مايع غده پروستات ” حدود 30درصد ” و مقدار کمی از ترشحات غده موکوسی بويژه غده بولبو اورترال می باشد.

.

8- پيشابراه : از مردان در يک سو منجر به دفع مواد زائد کليوی ( ادرار ) شده و از سوی ديگر هنگام انزال، مثانه را مسدود تا ادرار دفع شده و مايع منی بتواند براحتی خارج گردد.

.

9- آلت تناسلی : بخش خارجی دستگاه تناسلی است که در حالت طبيعی و معمولی کوچک و شل بوده و پيشابراه از ميان آن عبور می کند. آلت تناسلی شامل سه لوله استوانه ای ( دو لوله جسم غاری و يک لوله اسفنجی ) قابل انبساط بوده که دارای بافت های نعوظی می باشد و انتهای آن کمی بزرگتر بوده و به گلنس پنيس معروف است. اين لوله ها در زمان تحريک شدن پر خون شده و باعث سفتی و طويل شدن آلت می گردد که به آن نعوظ گفته می شود. اين سفتی موجب وارد شدن فشار روی سياهرگ های آلت می شود تا خون بيشتری در آلت باقی بماند و بدين طريق مدت زمان نعوظ افزايش يابد.

.

10- اسپرم : بطور کلی اسپرم در بيضه توليد ودر اپيديدميس ذخیره سازی می گردد و سپس از طريق مجرای دفران که پيش از ورود به پروستات متسع مي گردد به آمپول مجرای دفران معروف است همراه با محتويات مجرای کيسه منی به مجرای انزال می ريزد و با گذشتن از داخل پروستات در مجرای پيشابراه داخلی تخليه می گردد و مجاری پروستاتی هم محتويات غده پروستات به مجرای انزالی و از آنجا به پيشابراه داخلی برده و در نهايت به پيشابراه که آخرين کانال ارتباط بيضه با خارج است هدايت می گردد.

.

در داخل مجرای پيشابراه تعداد زيادی غده ريز بنام اورترال که ترشحات موکولی را به داخل مجرای پيشابراه ريخته تشکيل شده است. از سوی ديگر ترشحات بيشتری هم از غده بولبواورترال ( Bolbourethral gland ) که به غده کوپر ( Cowper’s gland) هم معروف است در نزديکی مبدأ پيشابراه ترشح می گردد. غده کوپر: اندازه يک نخود بوده و در زير پروستات واقع شده است و ترشحات قليايی آن در هنگام تحريک جنسی قبل از رسيدن به ارگاسم به داخل پيشابراه ريخته می شود، اين مايع باعث پوشش بدنه پيشابراه و روان سازی حرکت اسپرم جهت خروج از دهانه پيشابراه در هنگام انزال خواهد شد.