روشهای پیشگیری از بارداری را به شکل زیر می توان طبقه بندی کرد :

* روشهای موقتی

* قرصهای خوراکی

* قرصهای ترکیبی با مقدار بیشتر هورمون ( HD )

* قرصهای ترکیبی با مقدار کم هورمون ( LD )

* قرصهای ترکیبی با مقدار متغیر هورمون (چند مرحله ای)

* قرصهای تک هورمونی  ( دوران شیردهی)

* روشهای ایجاد مانع ( کاندوم )

* وسیله داخل رحمی ( آی . یو . دی – IUD )

* روشهای طولانی مدت جدید

* نورپلانت ( کپسولهای کاشتنی )

* آمپولهای تزریقی

* روشهای دائمی

* بستن لوله در زنان ( توبکتومی )

* بستن لوله در مردان ( وازکتومی )

* روشهای متفرقه

* مقاربت منقطع

* استفاده از دوره مطمئن ( روش ریتم )

* پیشگیری از بارداری به صورت اضطراری

*برای انتخاب هر یک از روشهای فوق زوج یا زوجین باید حتماً با پزشک یا کارکنان بهداشتی و درمانی مشاوره کرده، از آنها برای انتخاب روش مناسب یاری بخواهند .

 تعریف و اهداف

تنظیم خانواده عبارت از آن است که در یک خانواده پدر و مادر به دلخواه خود و بر پایه آگاهی، بینش و تصمیم گیری مسئولانه با به کار بردن یکی از روشهای پیشگیری از حاملگی، تعداد فرزندان خود را با توجه به امکانات اقتصادی و قدرت جسمی و روانی خود تنظیم کنند و بدین وسیله در توسعه اجتماعی کشور نیز سهیم شوند .

برای اجرای هر چه بهتر و موفق تر برنامه های تنظیم خانواده مشا رکت زوجین ضروری است.  حتی الامکان زن و شوهر – هر دو – برای کسب اطلاع از روشهای مختلف و اتخاذ تصمیم برای انتخاب مناسبترین آنها بایستی مراجعه کنند. اگر امکان مشاوره با هر دو میسر نبود، در این صورت بایستی با یکی از زوجین مشاوره نمود و به او فرصت داد تا با همسرش مشورت نماید.  در ابتدا مشاور باید از شرایط زوجین در زمینه اجرای برنامه آگاه شود و سپس اطلاعات لازم در مورد روشهای مختلف پیشگیری مناسب برای زوجین و نحوه استفاده، محا سن و عوارض احتمالی آنها را با زبان ساده بیان کند و به زوجین فرصت دهد تا با تبادل نظر با یکدیگر نسبت به انتخاب روش، تصمیم لازم را بگیرند.